Annette Postma
Beschrijving initiatief
Veel gezondheidsklachten zijn leefstijl gerelateerd. Nu wetenschappelijk bewezen is dat natuur een gezonde leefstijl kan bevorderen is het logisch om het een met het ander te verbinden. Het initiatief stelt online informatie- en praktijkmiddelen beschikbaar voor zorgverleners over het effect en de toepassing van natuur voor gezondheid. Wetenschap is daarbij de basis, maar met de toepassing en instrumenten sluiten direct aan bij de werkwijze in de (eerstelijns) zorg. Zodat het leuk én makkelijk is om patiënten vaker te verwijzen naar of begeleiden in de natuur voor een gezonde leefstijl.
Behaalde resultaten
Wetenschapsoverzicht en praktijkmaterialen: Vanuit Alles is Gezondheid Arts en Leefstijl en Gezond&Groen is in 2021 een overzicht van medisch stevige wetenschap gepubliceerd hoe natuur de gezondheid kan bevorderen. Deze handleiding vormt samen met een patiëntenfolder, verwijskaart en praktijkkaart voor de huisarts een praktijkset om natuur in de eerstelijn toe te passen. Deze publicaties zijn zowel gedrukt als digitaal beschikbaar. Samen vormen ze de basis van de toolkit Natuur voor Gezondheid, waarin naast praktijkmaterialen, tips voor organisatie en samenwerking met sociaal domein ook praktijkervaringen en oefeningen zijn opgenomen.
Nascholing: In de afgelopen jaren zijn op meerdere plaatsen in het land fysieke nascholingen met accreditatie hierover gegeven, waarin naast huisartspraktijken ook hun ketenpartners zoals fysiotherapeuten, leefstijlcoaches, gezondheidspsychologen en soms ook sociaal domein deelnamen. Ook zijn meerdere geaccrediteerde webinars over dit onderwerp gehouden.
Doorontwikkeling: In de eerste helft van 2025 verschijnt een geactualiseerde handleiding van de wetenschap, met daarin ook aandacht voor planetaire gezondheid en leefstijlgeneeskunde. Voor fysiotherapeuten en verpleegkundigen verzamelen en ontwikkelen we praktijkinstrumenten, zoals een infographic waarin de wetenschap wordt samengevat en daarnaast een overzicht van oefeningen en werkwijzen met patiënten. Ook komt er een stappenplan / procesbeschrijving voor het adviseren over, verwijzen naar en behandelen / begeleiden in of met natuur voor medische en paramedische professionals. Ook zal er weer onderwijs worden aangeboden, zowel initieel in HBO als nascholing met accreditatie.
De naam Natuur voor Gezondheid is vooralsnog gekozen om niet te medicaliseren: natuur is geen medicatie of curatieve behandeling, maar kan de gezondheid wel op meerdere aspecten bevorderen. Ook Natuur op Recept komt vaak als benaming voor in eenzelfde toepassing, vandaar de ondertitel. Soms is het ook een specifieke invulling van Welzijn op Recept. Kortom: er is nog geen eenduidigheid over de beste benaming.
Er zijn ook veel natuurgidsen, wandelcoaches, natuurtherapeuten en zelfs boswachters die de term ‘natuur op recept’ bezigen. Hoewel zij in de keten zeker een rol kunnen spelen, bijvoorbeeld na verwijzing, willen wij ons richten op integratie van natuur in het werk van de (BIG-geregistreerde) zorgprofessional zelf.
Partners: De Groene Zorg Alliantie is aan dit initiatief verbonden verbonden via Vereniging Arts en Leefstijl en de Duurzame Verpleegkundige. Verder zijn aangesloten Alles is Gezondheid, Gezond&Groen, De Buitenpsychologen, Buitenfysiotherapeut, opleidingen Verpleegkunde van Hogeschool Leiden en Haagse Hogeschool, werkgroep Planetary Health van De Jonge Arts Maatschappij en Gezondheid. Ook vanuit KAMG, VU en Radboud UMC zijn mensen betrokken.
Beoogde resultaten
In 2025 ontwikkelt een team betrokkenen van Alles is gezondheid, Arts en Leefstijl, KAMG, Buitenpsychologen, Buitenfysiotherapeut, twee hogescholen, wetenschappers nieuwe praktijkmaterialen op basis van een geactualiseerde wetenschappelijke handleiding. Voor fysiotherapeuten, oefentherapeuten, verpleegkundigen komt een infographic beschikbaar over de effecten en werking van natuur voor gezondheid. Ook ontwikkelen we gezamenlijk nieuwe praktijkmaterialen, die toegevoegd worden aan de toolkit. De toolkit wordt ook in een communicatief mooiere vorm omgezet, ofwel via de bestaande website, maar ook een publicatie als praktijkgids of separate website worden als opties bekeken. Er zal ook nieuw onderwijsaanbod (regulier en nascholing) plaatsvinden.
