De klimaattop in Azerbeidzjan zorgt voor gemengde gevoelens. Evelyn Brakema, voorzitter van de Groene Zorg Alliantie, komt na een intensieve week wat verslagen terug. “Het akkoord dat uiteindelijk gesloten is, schiet zwaar tekort in de aanpak van de klimaatcrisis. Het schiet tekort in het beschermen van de gezondheid van de planeet en de mensen daarop. Rijkere landen nemen niet de verantwoordelijkheid voor de schade die ze hoofdzakelijk in armere landen veroorzaken. Eilandstaten en de armste landen dragen het minst bij aan de crisis, maar ondervinden nu al het meest de gevolgen. Lichtpuntje is dat gezondheid wel nog expliciet in een aantal paragrafen van het akkoord staat vermeld.”
Evelyn bezocht de COP29 in Bakoe om de stem van ruim 10.000 Nederlandse zorgprofessionals te laten horen die via hun green teams en commissies zijn aangesloten bij ons als Groene Zorg Alliantie. Samen met zorgprofessionals van de internationale Global Climate & Health Alliance sprak zij met onderhandelaars en delegaties, zoals staatssecretaris Vincent Karremans, om gezondheid een vaste plek te geven in de teksten van het akkoord. Daarin werkte ze samen met andere NGO’s en bijvoorbeeld wetenschappers van de The Lancet Countdown.
Uitstel van investeren leidt tot meer schade en hogere kosten
De klimaattop ging vooral over geld: wie draait op voor de schade van klimaatverandering en het aanpassen eraan? De gemoederen liepen hoog op en de top liep uit. Uiteindelijk werd zaterdagnacht besloten dat lagere-inkomenslanden vanaf 2035 jaarlijks 300 miljard dollar aan klimaatinvesteringen krijgen. Dat is een verhoging van de huidige 100 miljard dollar per jaar, maar vrij beperkt als je corrigeert voor inflatie.
Wetenschappers en lagere-inkomenslanden zelf geven aan dat voor klimaatbeleid 1300 miljard dollar nodig is. Ook is het belangrijk dat het om giften gaat en niet om leningen. De armste lagere-inkomenslanden betalen momenteel meer aan rente over leningen dan ze uitgeven aan onderwijs, gezondheid en infrastructuur bij elkaar. Met meer leningen raken deze landen dus gevangen in schulden. Daarmee worden problemen alleen maar groter.
Gezondheid verbindt
De klimaatcrisis wordt door de Wereldgezondheidsorganisatie en wetenschap als de grootste bedreiging voor de volksgezondheid gezien. Het raakt ons allemaal. Hoewel klimaat een gevoelig onderwerp kan zijn, is niemand tegen gezondheid. Daarom hebben wij als Groene Zorg Alliantie met andere partijen op de klimaattop zo veel mogelijk de kansen voor gezondheid onder de aandacht gebracht.
Evelyn: “Klimaattoppen zijn traag en log, maar we hebben ze nodig om samen tot afspraken te komen en stappen te zetten. Wij blijven ons samen met onze internationale collega’s inzetten voor een gezonde planeet. Hopelijk ontstaat er zo op steeds meer plekken begrip dat we niet alleen onderhandelen voor een abstract getal als 1.5 C, maar voor een schone, eerlijke en gezonde wereld. Voor nu en toekomstige generaties. Die kans kunnen we toch niet laten liggen?”
